تقویم تاریخ؛ از درگذشت مندلیف تا روز جهانی تالاب ها

تولد ابن انباری، ادیب و لغت شناس

 

۱۱۷۳ سال پیش در چنین روزی در ۱۱ رجب سال ۲۷۱ قمری "ابوبکر محمد" معروف به "ابن انباری" ادیب، لغت شناس و مفسر علوم قرآنی در بغداد به دنیا آمد و پس از فراگیری علم لغت و علوم قرآنی، به آموختن حدیث روی آورد.

او حافظه‏‌ای نیرومند داشت و در کار تدریس، در برابر شاگردانش بسیار فروتن بود. ابن انباری به دانش بسیار و تالیفات بی ‏شمار و حافظه‏ شگفت و فضایل اخلاقیِ فراوان نام ‏آور بود. وی در عین حال، دانشمندی سخت پارسا بود و به گناه آلوده نشد. ابن‏ انباری علاوه بر تدریس و تربیت شاگردان، کتاب‌هایی از قبیل اَدَبُ الکاتِب و ضمائِرُ القرآن تالیف کرد. وفات ابن انباری در روز عید قربان سال ۳۲۸ ق در ۵۷ سالگی روی داد.

 

 

درگذشت ابن عساکر مشقی، مورخ و محدث مشهور مسلمان

 

۸۷۳ سال پیش در چنین روزی در ۱۱ رجب سال ۵۷۱ سال قمری "ابن عساکر مشقی"، مورخ و محدث شهیر اسلامی درگذشت.

ابوالقاسم علی بن حسن دمشقی معروف به ابن عساکر نزد عالمان و فقیهان عالی مقام دمشق، علوم قرآن، حدیث، فقه و اصول را فرا گرفت و برای تکمیل دانش خود درعلوم اسلامی، سفری طولانی را آغاز کرد. ابن عساکر در مراکز و حوزه ‏های علمی شهر‌های بغداد، کوفه، موصل، نیشابور، مرو، اصفهان و همدان حضور یافت و از محضر دانشمندان رشته‏‌های گوناگون، علوم و معارف دینی را آموخت. ابن عساکر به سبب حفظ و روایت احادیث بسیار، کثرت سفر‌های علمی و استفاده‏ علمی از مشایخ بزرگ در شهر‌های اسلامی و تالیف کتب مهم، در شمار یکی از بزرگ‏ترین حافظان حدیث و نویسندگان تاریخ در روزگار خویش درآمد. از ابن عساکر بیش از صدو سی اثر ممتاز علمی و تاریخی به جای مانده که تاریخ دمشق یا تاریخ کبیر در هشتاد جلد، مناقِبُ الشَّباب و الاَمالی فی الحدیث از آن جمله‏ اند. این شخصیت برجسته‏ علمی در رجب سال ۵۷۱ ق در ۷۲ سالگی در دمشق درگذشت و پس از تشییعی با شکوه، در همان شهر به خاک سپرده شد.

 

 

امضای معاهده تاریخی برلن میان لئوپولد و گیوم

 

۲۳۱ سال پیش در چنین روزی، دوم فوریه سال ۱۷۹۲ میلادی معاهده تاریخی برلن، میان لئوپولد (Leopold)، امپراتور اتریش و فردریک گیوم، پادشاه پروس به امضا رسید.

این معاهده نتیجه توافقی بود که میان این دو زمامدار اروپایی در روز دوم اوت سال ۱۷۹۱ در پیل نیتز برای مقابله با انقلاب فرانسه حاصل شده بود. زیرا سلاطین اروپایی از برخی نظرات آزادیخواهانه انقلاب فرانسه به وحشت افتاده بودند. با وجود انعقاد این معاهده و حمله اتریش، پروس و همچنین انگلیس به فرانسه و حمایت از سلطنت طلبان این کشور، این تحرکات به نتیجه نرسید و انقلابیون فرانسه پیروز شدند.

 

 

تولد جیمز جویس، نویسنده ایرلندی و خالق تبعیدی‌ها

 

۱۴۱ سال پیش، در روز دوم فوریه سال ۱۸۸۲ میلادی «جیمز جویس» (James Joyce) نویسنده ایرلندی متولد شد.

دوران مدرسه و دانشگاه را با موفقیت به پایان رساند و وارد دنیای ادبیات شد. وی در سال ۱۹۱۲ برای همیشه از ایرلند رفت و در ایتالیا، فرانسه و آلمان اقامت گزید، اما در داستان‌های خود به کشورش وفادار ماند. جویس به چندین زبان مسلط بود و از آنجا که در زمان خود، نویسنده شناخته شده‌ای نبود، عمدتاً از طریق تدریس زبان، هزینه زندگی اش را تأمین می‌کرد. شاهکار ادبی این نویسنده ایرلندی، رمان «اولیس» (Ulysses) است و از دیگر آثار وی می‌توان «دوبلینی‌ها»، «تبعیدی‌ها» و «بیداری فینیگان‌ها» را نام برد. جیمز جویس سرانجام در سال ۱۹۴۱ در حالی که نابینا شده بود، درگذشت.

 

 

درگذشت مندلیف، دانشمند روسی

 

۱۱۵ سال پیش در چنین روزی، دوم فوریه سال ۱۹۰۷ میلادی «دیمیتری ایوانوویچ مندلیف» (Dmitry Ivanovich Mendeleev)، دانشمند و شیمیدان برجسته روسی، در ۷۳ سالگی در سن پترزبورگ، پایتخت روسیه درگذشت.

وی در سال ۱۸۳۴ متولد شد و تحصیلاتش را در رشته شیمی در انستیتوی پترزبورگ با موفقیت به پایان برد و درجه دکترای علوم را کسب کرد. مندلیف سپس به تدریس شیمی در دانشگاه پرداخت، اما در سال ۱۸۹۰ از دانشگاه استعفا داد تا به تحقیقاتش بپردازد. از نتایج مهم تحقیقات مندلیف، تنظیم جدول عناصر شیمیایی موجود در کره زمین بود که به جدول مندلیف یا جدول تناوبی معروف است. او با این جدول توانست وجود برخی عناصر را که هنوز کشف نشده بود، پیش بینی کند. جدول مندلیف همچنان مورد استفاده شیمیدان‌های جهان است.

 

 

روز جهانی تالاب‌ها

۲ فوریه روز جهانی تالاب‌ها است.

نخستین بار همایشی برای امضای معاهده حفظ و حمایت از تالاب‌های با اهمیت جهانی درسال ۱۹۷۲ در شهر رامسر ایران برگزار شد و از آن پس بود که فواید تالاب‌ها و لزوم حفاظت از آن‌ها مورد توجه جهانیان قرار گرفت. تالاب‌ها که ۶ درصد سطح کره زمین را فرا گرفته اند؛ یکی از شگفت انگیزترین اعجاز طبیعت هستند که نقش بی‌بدیلی در کاهش بلایای طبیعی و حفاظت از آبزیان، گیاهان، جانوران و انسان‌ها دارند. برگزاری مراسم روز جهانی تالاب‌ها می‌تواند زنگ خطر نابودی تالاب‌ها و لزوم مشارکت برای حفاظت از آن‌ها را به صدا درآورد.

 

 

اقامت امام خمینی (ره) در مدرسه علوی و واکنش آمریکا به اظهارات ۱۲ بهمن

 

۴۴ سال پیش در چنین روزی، سیزدهم بهمن سال ۱۳۵۷ هجری شمسی امام خمینی (ره) در مدرسه علوی مستقر شد و در چنین روزی، انبوه مردم مشتاق دیدار امام خمینی (ره) عازم اقامتگاه ایشان در مدرسه علوی در تهران شدند.

ایشان طی سخنانی برای مردم، رژیم سلطنتی را مخالف عقل و حقوق بشر خواند و تاکید کرد که هرملتی حق دارد سرنوشت خود را شخصاً تعیین کند. از طرف دیگر، در سیزدهم آبان، وزارت امور خارجه دولت آمریکا که حامی اصلی رژیم شاه بود، پس از سخنان پرشور حضرت امام خمینی (ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی در روز ۱۲ بهمن در بهشت زهرا و تکرار مواضع صریح ایشان در مقابل سیاست مداخله جویانه آمریکا در ایران، این سخنان را ضد آمریکایی خواند. رژیم صهیونیستی نیز از بازگشت حضرت امام خمینی (ره) به ایران ابراز نگرانی کرد، زیرا به خوبی می‌دانست که امام و مردم انقلابی ایران از مخالفان سرسخت این رژیم غاصب و اشغالگر هستند. تاس، خبرگزاری رسمی دولت اتحاد جماهیر شوروی نیز در واکنش به خبر بازگشت امام خمینی (ره) به ایران اعلام کرد که بازگشت آیت ا... خمینی به ایران، سیر مبارزه را در آن کشور وارد مرحله سرنوشت سازی کرده است.