تقویم تاریخ؛ از مرگ حجاج بن یوسف ثقفی تا تشکیل ناتو

مرگ حجاج بن یوسف ثقفی، حاکم ستمگر بنی امیه

1349 سال پیش در چنین روزی، سیزدهم رمضان سال 95 هجری قمری:

«حجاج بن یوسف ثقفی»، حاکم ستمگر و خونریز دوران حکومت بنی امیه مُرد. وی که در دوران عبدالملک مروان و هشام ابن مروان می زیست، بسیار بی رحم بود و در شکنجه و کشتار مخالفین حکومت به ویژه طرفداران حضرت علی (ع) و خاندان پیامبر اکرم (ص) شهرت بسیار داشت. برخی مورخان، شمار افرادی را که به دستور حجاج کشته شدند، تا یکصد و بیست هزار نفر نوشته اند . همچنین از جمله جنایات وی ، حمله به مکه و تخریب خانه خدا در سال 74 هجری قمری بود. حجاج سرانجام دراین روز، در حالی که به دلیل جنایاتش دچار اختلال روانی و کابوس شده بود، مرد و جسد وی را مخفیانه در محلی که مردم خشمگین متوجه آن نشوند، خاک کردند.

 

 

درگذشت جان نپر، ریاضیدان اسکاتلندی

406 سال پیش، در روز چهارم آوریل سال 1617 میلادی:

«جان نپر» (John Napier) ریاضی دان اسکاتلندی درگذشت.وی در سال 1550 میلادی که درگیری های مذهبی در اروپا بالا گرفته بود، به دنیا آمد . نپر به مذهب جدید پروتستان گروید و کتابی جنجالی در رد حاکمیت پاپ نوشت . وی در زمینه ریاضیات ، روش نوینی را برای محاسبات ابداع کرد. این ریاضی دان اسکاتلندی معتقد بود همه اعداد را می توان به صورت توان دار نوشت تا محاسبات ساده تر شود . او بیست سال از عمر خود را برای جامه عمل پوشاندن به این روش که آن را لگاریتم نامید ، صرف کرد . نحوه محاسبه نپر با استقبال گسترده ای روبرو شد و در تسریع محاسبات ریاضی تاثیر فراوانی گذاشت .

 

 

درگذشت میرزا جهانگیر خان قشقایی، فقیه و عارف ایرانی

116 سال پیش، در روز سیزدهم رمضان سال 1328 هجری قمری:

میرزا «جهانگیر خان قشقایی»، فقیه و عارف ایرانی درگذشت. وی در میان ایلات قشقایی در مرکز ایران، متولد شد و به کسب علم و معرفت پرداخت تا به عالمی برجسته تبدیل شد . میرزا جهانگیر خان سپس در اصفهان ـ از شهرهای بزرگ ایران ـ به تعلیم و تربیت شاگردانش مشغول شد و در طول نزدیک به پنجاه سال تدریس ، شاگردان بسیاری چون شهید آیت الله مدرس و آیت الله بروجردی را تربیت کرد . این عالم گرانقدر پس از 85 سال زندگی ، درگذشت و در اصفهان به خاک سپرده شد .

 

 

تشکیل ناتو 

74 سال پیش در چنین روزی، چهارم آوریل سال 1949 میلادی:

پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تشکیل شد. در این پیمان ، اعضای پیمان بروکسل متشکل از بلژیک، فرانسه، لوکزامبورگ، هلند، انگلیس و همچنین کشورهای کانادا، دانمارک، ایسلند، ایتالیا، نروژ، پرتغال و آمریکا شرکت داشتند . این کشورها بر اساس منشور پیمان ناتو، حمله به هر یک از دولت های عضو را به منزله حمله به تمام کشورهای عضو ناتو تلقی می کنند . آلمان، یونان، اسپانیا و ترکیه از دیگر کشورهایی بودند که در مراحل بعد ، به این پیمان ملحق شدند. از طرف دیگر، بعضی از کشورهای عضو ناتو مانند فرانسه از سال 1960 میلادی به بعد ، از وابستگی خود به این سازمان کاستند و نیروهای نظامی خود را از فرماندهی واحد ناتو خارج کردند . تشکیل پیمان ناتو از نتایج جنگ سرد و واکنشی در برابر تهدیدهای احتمالی شوروی بود . کشورهای غربی به همین دلیل پس از فروپاشی شوروی در سال 1991 ، به دنبال توجیهی برای تداوم حیات این سازمان نظامی هستند . گسترش ناتو به سوی شرق از چند سال پیش در دستور کار اعضای این پیمان قرار گرفته است . با وجود این ، دولت های اروپایی عضو ناتو، بیش از پیش خواستار کاهش نقش تعیین کننده آمریکا در این پیمان نظامی هستند.

 

 

استقلال سنگال 

63 سال پیش، در روز چهارم آوریل سال 1960 میلادی:

کشور «سنگال» در غرب آفریقا استقلال خود را به دست آورد. این کشور از قرن پانزدهم میلادی تحت نفوذ و استعمار پرتغال قرار گرفت و فرانسوی ها نیز از قرن هفدهم به غارت منابع طبیعی و انسانی سنگال پرداختند . به دنبال تضعیف فرانسه در جریان جنگ جهانی دوم ، این کشور مجبور شد به سنگال نیز همچون دیگر مستعمراتش ، امتیازاتی در جهت استقلال بدهد در سال 1958 ، سنگال استقلال داخلی یافت و در سال 1960 رسما مستقل شد و "لئوپولد سدار سنگور" به ریاست جمهوری آن برگزیده شد که تا سال 1981 این سمت را بر عهده داشت . سنگال در ساحل اقیانوس اطلس با کشورهای موریتانی ، مالی ، گینه و گینه بیسائو همسایه است و حدود 196 هزار کیلومتر مربع مساحت دارد. همچنین 94 درصد از جمعیت سنگال ، مسلمان هستند.

 

 

کشته شدن مارتین لوتر کینگ، رهبر مبارزات سیاهپوستی آمریکا

55 سال پیش در چنین روزی، چهارم آوریل سال 1968 میلادی:

«مارتین لوتر کینگ» (Martin Luther King)، رهبر مبارزات سیاهپوستان آمریکا، هدف گلوله فرد یا افراد ناشناس قرار گرفت و کشته شد . وی درسال 1929 میلادی در شهر آتلانتا متولد شد . لوترکینگ در دانشگاه بوستون به تحصیل پرداخت و پس از آن وارد مبارزات سیاهپوستان علیه تبعیض نژادی شد.در آن زمان سیاهپوستان آمریکا علیه تبعیض نژادی در مورد سیاهان و نیز قوانین مربوط به برتری نژاد سفید بر سیاهان در آمریکا ، نهضتی سراسری را سازمان داده بودند و برای احقاق حقوق خود مبارزه می کردند . راز قتل لوترکینگ هرگز رسماً فاش نشد ، اما بنابر برخی شواهد ، سازمان سیا در قتل او دست داشت . مارتین لوتر کینگ که پیروزی سیاهپوستان را مشروط به استقامت و پایداری آنان در مبارزه می دانست ، آنان را با سخنرانی های پرشور به ادامه مبارزه تشویق می کرد. لوتر کینگ تظاهرات متعددی را علیه تبعیض نژادی رهبری کرد و به پاس تلاشهای بی وقفه اش در راه احقاق حقوق سیاهپوستان ، جایزه صلح نوبل سال 1964 میلادی را دریافت کرد.

 

 

اعدام ذوالفقار علی بوتو، نخست وزیر اسبق پاکستان

44 سال پیش، در روز چهارم آوریل سال 1979 میلادی:

 «ذوالفقار علی بوتو» نخست وزیر اسبق پاکستان، اعدام شد. بوتو که موسس حزب مردم این کشور بود، در سال 1971 میلادی به دنبال شکست پاکستان از هند و تجزیه پاکستان شرقی ، به ریاست جمهوری رسید. در سال 1973، هنگامی که قانون اساسی جدید پاکستان قدرت اصلی را به نخست وزیر سپرد ، بوتو عهده دار این سمت شد . در سال 1977 میلادی، ژنرال محمد ضیاء الحق با یک کودتا ، بوتو را سرنگون و وی را متهم به قتل و خیانت به کشور کرد . ذوالفقار علی بوتو در چهارم آوریل 1979، علیرغم درخواست رهبران برخی کشورها برای عفو وی، اعدام شد.

 

 

درگذشت احمد آرام، نویسنده توانای ایرانی

25 سال پیش، در روز پانزدهم فروردین سال 1377 هجری قمری:

استاد «احمد آرام» نویسنده و مترجم توانای ایرانی، درگذشت. وی در نخستین روزهای سال 1283 هجری شمسی در تهران متولد شد و پس از پایان تحصیلات ابتدایی و دبیرستان ، به تحصیل در رشته پزشکی پرداخت و همزمان تدریس را نیز آغاز کرد. استاد آرام علاوه بر پزشکی ، در رشته های مختلفی چون فلسفه ، تاریخ ، علوم قرآنی و ریاضیات ، مطالعات عمیقی کرد. وی همچنین به زبان های فرانسه ، عربی و انگلیسی کاملا مسلط بود. استاد آرام تا پایان عمر 94 ساله اش ، 140 کتاب و 60 مقاله علمی را تالیف و یا ترجمه کرد که از آن جمله می توان به ترجمه کتاب کیمیای سعادت اثر امام محمد غزالی و کتاب تاریخ اسلامی کمبریج اشاره کرد .همچنین کتاب «آرام نامه»، شرح احوال و زندگی استاد آرام از زبان خود اوست . وی عضو دائمی فرهنگستان ایران بود.