تقویم تاریخ؛ از جنگ احد تا عقب نشینی نیروهای آمریکایی از ویتنام

وقوع جنگ احد 

1441 سال پیش در چنین روزی ، هفتم شوال سال سوم هجری قمری:

جنگ «احد» در دامنه کوهی به همین نام در شمال مدینه، میان مسلمانان و مشرکان روی داد. مشرکان قریش درپی شکست سنگین در جنگ بدر این جنگ را تدارک دیدند. به همین جهت سه هزار جنگجوی قریش با تجهیزات کامل به صحنه نبرد احد آمده بودند، در حالیکه مجاهدان مسلمان هفتصد تن بیش نبودند. رسول گرامی اسلام (ص) قبل از مقابله با سپاه قریش، همچون گذشته با یاران خویش درمورد چگونگی مبارزه با مشرکان مشورت کردند و سرانجام نظر کسانی را پذیرفتند که خواستار نبرد با قریش در خارج از شهر مدینه بودند. جنگ میان دو سپاه در دامنه کوه احد رخ داد و ابتدا مسلمانان پیروزی درخشانی بدست آوردند. اما به خاطر غفلت و تخلف عده ای از آنها از دستور پیامبر (ص) مبنی بر حفاظت از تنگه ای حساس در کوه احد، جنگجویان قریش از همان محل به مسلمانان حمله کردند و آنها را در وضعیت دشواری قرار دادند. در این مرحله از جنگ، جان پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز به خطر افتاد و حدود هفتاد نفر از مسلمانان، از جمله حمزه عموی شجاع و از جان گذشته پیغمبر اکرم (ص) شهید شدند. با این حال، مشرکین قریش نتوانستند پیروزی قطعی به دست آورند و به مکه بازگشتند.

 

 

درگذشت احمد بن جیهانی، دانشمند ایرانی

1138 سال پیش در چنین روزی(به نقل از برخی منابع تاریخی) هفتم شوال 306 قمری:

«احمد بن جیهانی» دانشمند ایرانی عهد سامانی درگذشت. ابوعبداللّه احمد بن جیهانى دانشمند، سیاست مدار و جغرافى دانِ مشهور ایرانى به واسطه تحقیقات ارزنده اى که انجام داد، در جهان اسلام شهرت یافت. مهم ترین اثر ابن جیهانى، کتابى در علم جغرافیا تحت عنوان المَسالِکُ و المَمالِک است که جغرافى نویسان متأخر، اطلاعات خود را درباره ى سرزمین هاى آن دوران، از این کتاب اخذ کرده اند.

 

 

برگزاری کنگره اوکسبورگ در آلمان 

468 سال پیش، در روز بیست و هشتم آوریل سال 1555 میلادی:

کنگره اوگسبورگ (Augsburg) در شهری به همین نام در آلمان تشکیل شد. در این کنگره روحانیون کاتولیک به ریاست پاپ پل چهارم، برای اولین بار به آزادی مذهب پروتستان ها رأی دادند. همچنین مقرر شد املاکی که از پروتستانها گرفته شده است، به آنها پس داده شود. اما مصوبات کنگره اوگسبورگ عملا اجرا نشد و جنگ میان پروتستان ها و کاتولیک ها در کشورهای مختلف اروپایی ده ها سال ادامه پیدا کرد.

 

 

درگذشت میرزا رفیعا نائینی، حکیم متاله شیعی

362 سال پیش، بنا بر اقوال متواتر، در چنین روزی برابر با هفتم شوال 1082 قمری:

حکیم متألّه شیعی«میرزا رفیعا نایینی» درگذشت. میرزا رفیع الدین محمد بن حیدر طباطبایى معروف به میرزا رفیعا نایینى، از علماى بزرگ شیعه قرن یازدهم هجرى است. وى فقیه اصولى، متکلم و جامع معقول و منقول بوده و از اساتید علامه مجلسى دوم و شیخ حر عاملى و از شاگردان شیخ بهایى مى باشد. رساله فارسی شجره الهیه، شرح حدیث حدوث الاسما و حاشیه بر مختلف الشیعه فی احکام الشریعة برخی از آثار اوست. وفات میرزا رفیعا در هشتاد و پنج سالگى در اصفهان روى داد و در تخت فولاد به خاک سپرده شد.

 

 

اعدام موسولینی، دیکتاتور فاشیست ایتالیا

78 سال پیش در چنین روزی در 28 آوریل سال 1945 میلادی:

"بنیتو موسولینی" دیکتاتور فاشیست ایتالیا توسط میهن‌پرستان ایتالیایی اعدام شد. موسولینی در 20 ژوئیه 1883 در خانواده فقیری در شمال ایتالیا متولد شد. وی پس از پایان تحصیلات دانشگاهی، به روزنامه ‌نگاری روی آورد. موسولینی در 23 مارس سال 1919م با استفاده از شورش ‌ها و هرج و مرج موجود در ایتالیا، حزب فاشیست را به وجود آورد و رهبری آن را بر عهده گرفت. با پیروزی این حزب در انتخابات سال 1922، موسولینی با جلب رضایت پادشاه ایتالیا، به نخست وزیری رسید و با شدت عمل، کشور را از وجود مخالفان خود پاک نمود. وی در اندک زمانی، ایتالیا را زیر سلطه حزب فاشیست درآورد. با روی کار آمدن هیتلر در آلمان، موسولینی به او نزدیک شد به طوری که طی سال ‌های 1936 الی 1939 نیروها و تجهیزات ایتالیا همراه با نیروهای آلمان در جنگ ‌های داخلی اسپانیا به نفع سلطنت طلبان فعالیت می‌ کردند. با آغاز جنگ جهانی دوم در سال 1939م موسولینی رسماً حمایت خود را از هیتلر اعلام کرد و یک سال بعد، ارتش ایتالیا وارد جنگ شد. موسولینی پس از یک رشته پیروزی ‌ها و شکست ‌ها در 25 ژوئیه 1943م، از طرف پادشاه بر کنار شد و از آن پس، سیاست ایتالیا، علیه آلمان ادامه یافت. موسولینی پس از برکناری، در مکانی در یک‌صد کیلومتری رم زندانی شده بود اما با کمک خلبانان آلمانی در 12 سپتامبر 1943م آزاد شد. موسولینی پس از آن به مونیخ انتقال یافت و پس از ملاقات با هیتلر، برای تشکیل یک حکومت جمهوری طرفدار آلمان در شمال ایتالیا به میلان بازگشت. عمر حکومت جمهوری موسولینی بیش از پانزده ماه به طول نینجامید و موسولینی به دنبال پیشروی نیروهای متفقین به شمال ایتالیا، متواری شد. در نهایت، بنیتو موسولینی در حین فرار در لباس سربازان آلمانی، در 28 آوریل 1945م توسط یک گروه از پارتیزان ‌های مخالف، شناسایى و دستگیر گردید و پس از یک محاکمه کوتاه، در 62 سالگی اعدام شد.

 

 

حمله آمریکا به دومینیکن 

58 سال پیش، در روز بیست و هشتم آوریل سال 1965 میلادی:

دولت آمریکا به بهانه پشتیبانی از اتباع خود، کشور دومینیکن را مورد تهاجم نظامی قرار داد. قبل از حمله آمریکا، مردم دومینیکن علیه نظامیان مستبدی که قدرت را در این کشور در دست داشتند، قیام کردند و در نهایت با پیوستن گروهی از نظامیان به انقلابیون، شکست سختی بر ارتش و رژیم دیکتاتوری نظامی دومینیکن وارد آوردند. آمریکا برای مبارزه با مردم دومینیکن، ابتدا 1500 تفنگدار به این کشور اعزام کرد، اما در مدت زمانی کوتاه این نیروها به چهل هزار نفر افزایش یافتند و با حمایت 37 رزم ناو، دومینیکن را محاصره کردند. سرانجام با تشکیل دولتی متشکل از انقلابیون، نیروهای آمریکایی مجبور به خروج از دومینیکن شدند. دومینیکن در آمریکای مرکزی واقع شده است و با کشور هائیتی، یک جزیره را در آب های اقیانوس اطلس تشکیل می دهد.

 

 

درگذشت آیت الله میرزا ابوالحسین شعرانی، مفسر بزرگ قرآن

51 سال پیش در چنین روزی ، هفتم شوال سال 1393 هجری قمری:

«آیت الله میرزا ابوالحسین شعرانی» ( Sharani )، صاحب تفسیر معروف «منهج الصادقین»، در 73 سالگی، چشم از جهان فروبست. این علامه عالیقدر، در جمیع علوم دینی دارای مهارت کافی بود و به زبان های فرانسه، عربی و انگلیسی، تسلط کامل داشت. وسعت دانش وی از دروسی که طی سالیان متمادی تدریس کرده، به خوبی آشکار است. از شعرانی، تالیفات فراوانی بر جـای مانده است که می توان به حواشی و تعلیقات بر تفسیر «منهج الصادقین» در ده جلد و «شرح کفایه الاصول» اشاره کرد.

 

 

عقب نشینی آمریکا از ویتنام

48 سال پیش در چنین روزی 28 آوریل سال 1975 میلادی:

نیروهای آمریکایی پس از تحمل شکستی خفت باردر 28 آوریل سال 1975 عقب نشینی از ویتنام را آغاز کردند. پس از خروج استعمارگران فرانسوی از ویتنام، آمریکا به اسم مقابله با گسترش کمونیسم نیروهای خود را وارد ویتنام کرد. در پی ورود نیروهای آمریکایی به ویتنام جنگی گسترده بین نظامیان اشغالگر آمریکا و مبارزان ویتنامی معروف به ویت کنگ ها در گرفت. ویت کنگ ها بخش شمالی ویتنام را در اختیار گرفته و دولتی را تشکیل دادند. آمریکا در این جنگ از هر سلاح ممنوعه ای به غیر از سلاح های هسته ای علیه ویت کنگ ها استفاده کرد. اما ویت کنگ ها در جنگی پارتیزانی ارتش آمریکا را زمین گیر کرده و صدمات زیادی به انها وارد کردند. با روی کار آمدن ریچارد نیکسون، تلاش‌ ها برای پایان دادن به دخالت نظامی امریکا ابعاد وسیعی یافت و در نهایت در 28 آوریل 1975م، وی دستور عقب‌ نشینی کامل نیروهای امریکایی از ویتنام را صادر کرد. به دنبال خروج نیروهای امریکایی، دولت ویتنام جنوبی سقوط کرد و ویتنام شمالی و جنوبی، کشور واحدی تشکیل دادند. در طی جنگ امریکا علیه ویتنام که بیش از ده سال به طول انجامید، بیش از سه میلیون ویتنامی و پنجاه هزار امریکایی کشته و چندین برابر آن، مجروح شدند.

 

 

شهادت سروان خلبان؛ علی اکبر شیرودی

42 سال پیش در چنین روزی، هشتم اردیبهشت سال 1360 هجری شمسی

سروان خلبان «علی اکبر شیرودی»، از سرداران دلاور ایران در جبهه های نبرد با متجاوزین عراقی به شهادت رسید. شهید شیرودی از خلبانان ماهر و متعهد هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران بود پس از پیروزی انقلاب اسلامی، او با مزدوران بیگانه و منافقین در غرب ایران مقابله کرد و در پاکسازی این منطقه از عناصر آشوبگر وابسته به بیگانه نقش بسزایی داشت. با شروع جنگ تحمیلی رژیم صدام علیه ایران، سروان شیرودی به صف رزمندگان پیوست و بارها مواضع دشمن بعثی را در سخت ترین شرایط، هدف حملات هوایی قرار داد. وی در یکی از همین عملیات ها، پس از انجام موفقیت آمیز ماموریت خود، به آرزوی دیرینه اش یعنی شهادت در راه خدا دست یافت.

 

 

قطع روابط ایران و عربستان 

35 سال پیش در چنین روزی در هشتم اردیبهشت سال 1367 شمسی:

آل سعود حاکم در عربستان رابطه اش با جمهوری اسلامی ایران را قطع کرد. پس از قتل عام زائران ایرانی خانه خدا توسط رژیم آل سعود در روز جمعه خونین مکه در نهم مرداد 1366 هجری شمسی، روابط ایران با این کشور به پایین‌ترین حد خود رسید و تعداد دیپلمات‌های ایرانی در عربستان سعودی به حداقل رسید. اعضای سفارت سعودی در ایران نیز، از مدت‌ها قبل تهران را ترک کرده بودند. تا اینکه سرانجام روابط سیاسی دو طرف در 28 آوریل سال 1986 کاملاً قطع شد. حتی اعزام زائران بیت اللَّه الحرام و حرم شریف نبوی برای سه سال متوقف شد. قطع رایطه دو کشور در شرایطی رخ داد که عربستان بزرگترین حامی مالی رژیم صدام در جنگ با جمهوری اسلامی ایران بود و این اقدام همسو با اقدامات آمریکا برای تنگ تر کردن حلقه فشارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی، علیه نظام نوپای چمهوری اسلامی ایران بود.

 

 

درگذشت احسان طبری، سیاستمدار معروف ایرانی 

34 سال پیش در چنین روزی برابر با هشتم اردیبهشت 1368 هجری شمسی:

"احسان طبری" محقق و سیاست‌مدار معروف ایرانی درگذشت. وی در سال 1295 شمسی در ساری به دنیا آمد. در سنین جوانی به مارکسیسم گروید و در سال 1316 ش همراه با 52 نفر به زندان رضاشاه افتاد و تا زمان تبعید رضاخان، در زندان باقی ماند. طبری سپس در فعالیت‌‌های حزب توده مشارکت کرد و پس از ترور نافرجام شاه در 1327 و اعلام غیرقانونی بودن حزب توده، به اعدام محکوم شد. وی پس از این واقعه ناگزیر به مسکو رفت. احسان طبری پس از نه سال اقامت در شوروی، به آلمان شرقی عزیمت کرد و در آن کشور سال ها به تدریس پرداخت. او با زبان‌‌های عربی، پهلوی، روسی، آلمانی، انگلیسی، فرانسوی، ترکی آذری و ترکی اسلامبولی آشنایی داشت و تخصصش در زمینه تاریخ فلسفه و ادبیات بود. طبری در سال 1357، همزمان با اوج‌گیری قیام مردم و انقلاب اسلامی پس از سی سال دوری به ایران آمد و فعالیت‌‌های سیاسی خود را با بازگشایی حزب توده از سر گرفت. در سال 1362 شمسی پس از کشف توطئه‌‌های متعدد این حزب علیه نظام اسلامی، فعالیت آن، مغایر مصالح جمهوری اسلامی شناخته شد و احسان طبری به اتفاق کادر رهبری حزب، دستگیر و زندانی گردید. احسان طبری در زندان به اشتباهات خود و حزب اعتراف کرد و کتاب "کژ راهه" (چاپ 1366) را در این زمینه نوشت. او همچنین مشغول نگارش کتاب "آورندگان اندیشه خطا" حاوی کنکاشی در اندیشه‌‌های احمد کسروی، صادق هدایت و سیدحسن تقی‌ زاده بود که با مرگ وی ناتمام ماند. احسان طبری در هنگام مرگ در هشتم اردیبهشت 1368 شمسی، 73 سال داشت.

 

 

پیروزی گروه های مجاهد افغانستان

31 سال پیش، در روز بیست و هشتم آوریل سال 1992 میلادی:

گروههای مجاهد افغانستان پس از سال ها مبارزه با ارتش شوروی و دولت دست نشانده این کشور، به پیروزی دست یافتند. نظامیان شوروی پس از ده سال اشغال افغانستان در فوریه 1989 مجبور به خروج از این کشور شدند. اما ناهماهنگی گروه های افغانی و کاهش کمک های خارجی به آنها، باعث شد تا نیروهای دولتی افغانستان با کمک های مالی و نظامی شوروی همچنان برسر قدرت باقی بمانند. در آوریل سال 1992، نیروهای مجاهدین افغانستان، کابل پایتخت افغانستان را تصرف کردند و دولت دست نشانده شوروی سقوط کرد.