کشف بیش از ۷۰۰ تن موادمخدر و روانگردان در سال ۲۰۲۲ از سوی ایران

به گزارش خودکارنیوز، اسکندر مؤمنی در این دیدار که در حاشیه «نشست منطقه ای مبارزه با مواد مخدر» در بغداد انجام شد، گفت: موقعیت جغرافیایی ایران به‌گونه ای است که در کنار افغانستان به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده مواد افیونی، دومین کشور تولید کننده عمده کانابیس و اخیرا نیز تولید کننده شیشه (متامفتامین) قرار گرفته است و بر اساس گزارش دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در ماه نوامبر ۲۰۲۲ نیز علیرغم صدور حکم منع کشت توسط گروه طالبان، سطح کشت خشخاش در افغانستان در سال های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ نیز تا ۳۲ درصد افزایش یافته بود و در پی اعلام ممنوعیت کشت، قیمت تریاک بیش از سه برابر افزایش یافت که خود انگیزه مضاعفی را برای فعال باقیمانده این چرخه ایجاد می کند.

وی افزود: مواد شیمیایی پیش‌ساز از جمله مسائل چالش­‌برانگیز در تولید مواد افیونی و متامفتامین هاست. پیش سازهای شیمیایی عمدتا در کشورهای صنعتی اروپا و آسیای جنوب شرقی تولید و در پوشش مواد صنعتی قانونی از طرق مسیر اروپا، جنوب شرق آسیا، جنوب غرب آسیا و برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس به افغانستان انتقال داده می شود. 

دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه اظهارکرد: در این میان کشورهای همسایه افغانستان از جمله جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشور ترانزیت مورد استفاده قرار می گیرند. سودآوری بیشتر، کاهش ریسک کشف محموله ها و حجم کمتر مواد مخدر صنعتی از جمله انگیزه های قاچاقچیان در افغانستان برای تولید هروئین و متامفتامین است.

مومنی افزود: جمهوری اسلامی ایران بر اساس یک استراتژی متوازن به مبارزه با مواد مخدر غیرقانونی می پردازد. این استراتژی در برگیرنده مبارزه با عرضه مواد مخدر در مبادی ورودی و خروجی کشور همچنین کنترل دقیق نقاط ایست بازرسی در اقصاء نقاط کشور و  کاهش تقاضا و آسیب، پیشگیری و درمان معتادان است.

وی به برخی اقدامات جمهوری اسلامی ایران در زمینه مقابله با کشت، تولید و قاچاق مواد مخدر اشاره کرد و افزود: انسداد و پایش نقاط صعب‌العبور از طریق انجام گشت‌های هوایی، انجام گشت‌های منظم نیروهای مرزی، استقرار یگان‌های مرزبانی در نقاط صفر،‌ اجرای طرح‌های رصد الکترونیکی و اپتیکی، کنترل مرز و پایش تصویری برخی از مناطق مرزی به ویژه در استان‌های شرقی، تجهیز پاسگاه­ها به کابل نوری، بهره‌گیری از دوربین‌های کنترلی، پایش پهبادی و گشت‌های جاده‌ای در مرزها نیز از جمله اقدامات انجام شده به شمار می­‌رود.

دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر اضافه کرد: در نتیجه اقدامات اثرگذار ایران در مرزهای مشترک با افغانستان و پاکستان،‌ قاچاقچیان به حمل و ترانزیت مواد مخدر به شکل خُردتر و در اوزان پائین روی آورده‌اند و از روش های کوله­‌بری، تجهیزات هوایی نظیر پاراگلایدر و کوادکوپتر، بلع و انباری و پرتابی به وسیله منجنیق (برای عبور از موانع مرزی موجود) استفاده کنند، همچنین سبب شده است تا از شدت قاچاق مواد مخدر در مسیرهای زمینی به مرزهای آبی در دریای عمان و خلیج فارس تغییر پیدا کند. این اقدامات بالغ بر ۵۰ میلیارد تومان در سال بر کشور هزینه تحمیل می کند.  

مومنی افزود: برای مقابله با قاچاق دریایی و کنترل تحولات و تحرکات دریایی، زیرساخت های لازم تامین و تعبیه شده است که از آن جمله می توان به دایر کردن حدود ۸۰۰ پاسگاه ساحلی و راه اندازی  پاسگاه های شناور دریایی برای بازرسی شناورهای عبوری بین ایران و شورای حاشیه خلیج فارس، تقویت و توسعه تجهیزات الکترونیکی و الکترواپتیک، ایجاد پایگاه های دریایی و شناوری،‌ نصب رادارهای زمینی و شناوری و نصب دوربین های تخصصی اشاره کرد.

 وی در ادامه اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران در سال۲۰۲۲ ضمن اجرای حدود ۴۳۰۰ عملیات و درگیری مسلحانه، نزدیک به ۱۷۰۰ باند منطقه ای و بین المللی مواد مخدر منهدم کرد و باتوجه به قوانین و ساختار متناسب با پولشویی در ایران ضربات اساسی را به بنیان مالی قاچاقجیان وارد کرد. در جریان عملیات یادشده، نیروهای مقابله ای جمهوری اسلامی ایران حدود ۷۱۶ تن از انواع موادمخدر و روانگردان شامل ۳۰ تن هروئین و مرفین، ۵۴۰ تن تریاک، ۷۶ تن حشیش و حدود ۳۰ تن متامفتامین (شیشه) کشف و از چرخه جهانی تجارت غیرقانونی مواد مخدر خارج کردند. بر اساس گزارش دفتر UNODC ایران به تنهایی ۷۶ درصد کشفیات جهانی تریاک، ۶۷ درصد کشفیات جهانی مرفین و ۱۷ درصد کشفیات جهانی هروئین را صورت می دهد. گزارش کامل اقدامات و فعالیت های ایران جهت ثبت و ضبط در اسناد، به نشست ارایه شد.

دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در ادامه گفت: یکی از موضوعات مورد علاقه، اقدامات ایران برای مقابله با قاچاق مواد مخدر در ایام زیارت عتبات عالیات توسط زائرنماهاست. در این خصوص دستگاه های ذی صلاح از جمله وزارت امور خارجه، سازمان حج، فرماندهی پلیس فرودگاه های کشور، مرزبانی کشور،‌ گمرک کشور، دادستانی کل و ستاد مبارزه با مواد مخدر جلسات متعددی را با هدف پیشگیری و مقابله با جرم تشکیل می‌دهند و آیین نامه های اجرایی را به دستگاه های متولی ابلاغ می‌کنند. ارتقای آگاهی های عمومی زائران از طریق ارسال پیام های پیشگیری، برگزاری جلسات توجیهی و آموزشی برای زائران و روسای کاروان ها، تشدید اقدامات نظارتی و بازرسی،‌ استقرار واحد سگ مواد یاب پلیس و گمرک در مبادی مرزی از جمله این اقدامات است.

مومنی یادآور شد: در سال گذشته، هشت نفر از بهترین فرزندان ایران در مقابله با مساله جهانی مواد مخدر شهید شده اند.

مومنی ابراز آمادگی کرد تا با ظرفیت ایجاد شده در شرکت های دانش بنیان، کمک های تجهیزاتی در رابطه با تشخیص اعتیاد و مواد را در اختیار طرف عراقی قرار دهد.

وزیر کشورعراق نیز در این دیدار از این که طرف ایرانی در عالی ترین سطح در اجلاس منطقه ای بغداد شرکت کرده تشکر کرد و ضمن قدردانی از اقدامات ایران، بر تشدید اقدامات کنترلی در طول مرزهای مشترک دو طرف تاکید کرد.

به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با موادمخدر وی در پایان بر ضرورت امضای یادداشت تفاهم همکاری بین دو کشور در زمینه مبارزه با مواد مخدر با هدف ترسیم نحوه همکاری ها برای توسعه هماهنگی ها، تبادل اطلاعات (‌عملیاتی)‌ در مورد شیوه ها و شگردهای قاچاقچیان،‌ ارتقای مدیریت مرزی،‌ انتقال تجارب، و برگزاری کارگاه های آموزشی در حوزه مبارزه با موادمخدر تاکید کرد.

مومنی همچنین در دیدار با وزیر بهداشت عراق به اقدامات جمهوری اسلامی ایران در پیشگیری،‌ درمان،‌ کاهش آسیب و بازتوانی و صیانت از بهبودیافتگان اشاره کرد و گفت: یکی از مهم ترین رویکردهای جمهوری اسلامی ایران در کنترل و مهار آسیب‌های اجتماعی و در رأس آن سوء‌مصرف مواد مخدر، انجام برنامه‌ریزی های استراتژیک و اقدام با اولویت پیشگیری است که در آن با ارتقای آگاهی های عمومی و ایجاد حساسیت اجتماعی در محیط‌های چهارگانه (‌محیط خانواده،‌ محیط‌ آموزشی در مدارس و دانشگاه ها،‌ محیط‌های کاری و در محلات) تلاش می شود تا از ورود افراد و اقشار سالم جامعه به چرخه ویرانگر اعتیاد پیشگیری شود و به موازات آن راهکارهای علمی مدوّن و اجتماع محور را به منظور نجات جان قربانیان و آسیب دیدگان از مواد مخدر، تدوین و به اجرا گذارد.

مومنی همچنین به برخی از دستاوردهای ایران در زمینه درمان، بازتوانی و صیانت بهبودیافتگان پرداخت و گفت: کاهش و تثبیت نرخ شیوع مصرف در کشور، افزایش دسترسی سوء مصرف کنندگان به خدمات درمانی متعدد همچون متادون، بوپرنورفین و تنتوراپیوم، گسترش تعداد مراکز مجاز درمان و کاهش آسیب از جمله مراکز درمان وابستگی به مواد افیونی با داروهای آگونیست، مراکز اقامتی میان مدت، درمان وابستگی به مواد، مراکز اجتماع درمان مدار، مراکز کاهش آسیب شامل مرکز گذری، مرکز گذری/ سرپناه شبانه، مرکز سیار ، سرپناه شبانه و کانکس از اهم این دستاوردها است.

وی همچنین گفت: متعاقب شیوع کووید-۱۹ در کشور و اهمیت و حساسیت موضوع، همانند سایر حوزه های درمانی جهت کنترل این بیماری در بیماران دارای اختلال مصرف مواد و کارکنان مراکز درمان و کاهش آسیب اقدامات گسترده ای از جمله طراحی و تدوین دستورالعمل «مراقبت و کنترل کووید-۱۹ در مراکز اقامتی و سامان‌سراها»، طراحی و تدوین «راهنمای درمان با داروهای آگونیست اپیوئیدی» و دستورالعمل «چگونگی فعالیت مراکز سرپایی درمان و وابستگی به موادمخدر با داروهای آگونیست در جریان همه¬گیری کووید ۱۹» انجام شد.

دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر اظهار کرد: با همکاری دفتر UNODC، به دلیل موقعیت برتر و تجارب موفق ایران در زمینه درمان معتادان، “مرکز منطقه ای ظرفیت سازی و پژوهش در درمان اختلالات ناشی از مصرف مواد” انتخاب و در دسامبر ۲۰۱۹ در تهران آغاز به کار کرد همچنین بر اساس برنامه مشترک فی مابین دبیرخانه ستاد و دفتر یونیسف دو مرکز سلامت و توانمندسازی نوجوانان در معرض آسیب ویژه دختران در سال ۲۰۲۲ راه اندازی شدند که هدف از راه اندازی این مراکز، توانمندسازی دختران نوجوان آسیب پذیر ۱۰ تا ۱۹ سال، کاهش عوامل خطر و افزایش مهارتهای مقابله‌ای و تاب آوری در برابر آسیب‌های اجتماعی و مصرف موادمخدر بود.

مومنی در ادامه گفت: یکی از طرح‌های مستمر و سالانه دبیرخانه ستاد در راستای حمایت از اشتغال آسیب‌دیدگان اعتیاد، اجرای طرح پایدارسازی شغلی است و حداکثرسازی ظرفیت‌های مشارکت مردمی و استفاده حداکثری از فضای مجازی از اولویت هایکشورمان است.

وی افزود: نزدیک به ۹۰ درصد برنامه های کاهش آسیب توسط سمن ها انجام می پذیرد و در این ارتباط یکی از اقدامات بدیع و نوآورانه جمهوری اسلامی ایران، پایه گذاری تشکلی با نام مجمع خیرین یاریگران زندگی است. اولین مجمع یاریگران زندگی با مشارکت بزرگترین خیرین فعال در کشور به عنوان مجمع ملی با مشارکت بالغ بر ۷۰ خیر در سال ۲۰۲۱ آغاز به کار کرد و تاکنون اقداماتی از جمله احداث سه سوله اقامتی با ظرفیت اسکان ۳۰۰ نفر، اهدای تجهیزات کامل و پیشرفته خط تولید ماسک برای زنان و برنامه‌ریزی برای احداث حدود ۱۰ سوله اشتغال برای مردان و زنان درگیر اعتیاد انجام شده است.

مومنی در پایان آمادگی کشورمان را برای انتقال تجارب و دستاوردهای کشورمان در عرصه کاهش ‌تقاضا، درمان، بازتوانی و صیانت از بهبود یافتگان اعلام کرد.