تقویم تاریخ؛ از اختراع آسانسور تا امضای توافق اوسلو

پایان جنگ های ایران و روم

1396 سال پیش در چنین روزی در سیزدهم سپتامبر سال 627 میلادی:

جنگ‌ های 24 ساله بین امپراتوری ایران و روم پایان یافت. خسروپرویز پادشاه ساسانی در چند لشکرکشی متوالی، بین ‌النهرین، سوریه، فلسطین، مصر و آسیای صغیر را تسخیر کرد و فتوحات خود را تا استانبول فعلی گسترش داد. در سال 591 م، طی قراردادی بین خسرو پرویز و امپراتوری روم، صلح برقرار شد اما خلع و قتل امپراتور حامی خسرو، دست او را در یورش به قلمرو روم باز کرد. بدین ترتیب از پنجم ژانویه سال 603 م جنگ‌ های 24 ساله میان دو کشور آغاز شد. سپاه ایران در سرزمین روم فتوحات قابل توجهی کردند تا آنجا که بیزانس یا روم شرقی، تقریباً تمامی متصرفات خود را از دست داد. بدین ترتیب قلمرو خسرو پرویز به حدود قلمرو هخامنشیان رسید، اما جنگ، طولانی شد و لجاجت خسرو برای ادامه آن، بیزانس را آماده تلافی کرد و از سال 627 حملات تعرضی بیزانس آغاز شد. در این جنگ، آذربایجان ویران و غارت گردید و سپاه بیزانس بین النهرین را گرفت. خسرو پرویز به تیسفون گریخت، اما پیشنهاد صلح را رد کرد. در این میان خسروپرویز (که به علت پاره کردن نامه پیامبر اکرم(ص) مورد نفرین آن حضرت قرار گرفته و از هم گسستن حکومتش توسط آن حضرت خبر داده شده بود) پی‌ درپی از روم شکست خورد. پس از مدتی با شورش مردم و ارتش ایران، خسروپرویز از قدرت خلع و محبوس و سپس کشته شد.

 

 

آغاز نبرد منصوریه در جنگ های صلیبی

773 سال پیش در چنین روزی، سیزدهم سپتامبر سال 1250 میلادی:

نبرد منصوریه در جریان سلسله جنگ های صلیبی میان مسیحیان و مسلمانان آغاز شد. این جنگ تاریخی در مکانی به همین نام در مصر، توسط سن لوئی پادشاه فرانسه که قصد تسخیر مصر را داشت، شروع شد. در نبرد منصوریه صلیبی ها در مقابل سپاهیان مسلمان مصری به فرماندهی صلاح الدین ایوبی، به شکستی سخت تن دادند. در پایان این جنگ، سن لوئی به اسارت مسلمانان درآمد و در کاخ لوکن که امروزه به موزه تبدیل شده است، زندانی شد.

 

 

اختراع آسانسور

243 سال پیش در چنین روزی، سیزدهم سپتامبر سال 1780 میلادی:

آسانسور اختراع شد. مبتکر اولین دستگاه بالا برنده، یک آمریکایی به نام جان بیکبارت بود. آسانسور برای اولین بار در این روز در شهر شیکاگو آمریکا آزمایش شد. در این آزمایش، افراد در داخل جعبه ای بزرگ قرار گرفتند و تا ارتفاع صد فوتی بالا رفتند و پایین آمدند. اولین آسانسور برقی در سال 1889 میلادی و اولین آسانسور اتوماتیک در سال 1915 میلادی ساخته شد.

 

 

تولد آکی لینو ری یرو، نویسنده آزادیخواه پرتغالی

138 سال پیش در چنین روزی ، سیزدهم سپتامبر سال 1885 میلادی:

«آکی لینو ریبیرو» (Aquilino Ribeiro)، نویسنده آزادیخواه پرتغالی، متولد شد. وی پس از اتمام تحصیلاتش وارد مبارزات سیاسی شد و مدت ها در زندان به سر برد. اولین و مهمترین اثر او «باغ شکنجه ها» نام دارد. ریبیرو درسال 1961 میلادی موفق به دریافت جایزه نوبل در رشته ادبیات شد. وی دو سال بعد، در سال 1963 میلادی درگذشت.

 

 

درگذشت ابوالمعالی کلباسی اصفهانی، فقیه اصولی

130 سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و هفتم صفر 1315 قمری:

فقیه اصولی "ابوالمعالی کلباسی اصفهانی" درگذشت. محمد بن حاج محمد ابراهیم کلباسی، از بزرگان علمای امامیه‌ اوایل قرن چهاردهم هجری است. وی از نظر علمی، مراتب بلندی داشت و دارای تألیفات بسیاری است. از جمله آثار او می‌ توان به کتب: شرح کفایه‌ سبزواری، شرح خطبه‌ الدمشقیه و الجبر و التَفویض اشاره کرد. وی همچنین درباره‌ محدثان بزرگ و طبقات دیگر، کتب مستقلی تألیف کرده است.

 

 

درگذشت فقیه امامی، آیت الله حاج میرزا ابراهیم خویی

116 سال پیش در بیست و دوم شهریور سال 1286 هجری شمسی:

فقیه امامی آیت اللَّه "حاج میرزا ابراهیم خویی" درگذشت. آیت‌اللَّه حاج میرزا ابراهیم بن حسین خویی معروف به علامه خویی در حدود سال 1210 ش (1247 ق) در شهر خوی به دنیا آمد. وی پس از طی مقدمات و سطوح، راهی حوزه علمیه نجف اشرف شد و در محضر عالمانی همچون شیخ مرتضی انصاری و سیدحسین کوه کمره‌ای، به مدارج والایی در علم دست یافت. او دارای جود و بخشش و علوّ طبع و مناعت نفس و انفاق فی سبیل‌اللَّه بود و ثروت قابل توجهی که از پدرانش به او رسیده بود در راه خدا انفاق کرد. از این عالم ربانی آثار متعددی بر جای مانده که حاشیه بر رسائل شیخ انصاری، شرح نهج‌البلاغه موسوم به الدُّرَّةُ النّجفیه و شرح چهل حدیث از آن جمله است. حاج میرزا ابراهیم خویی سرانجام در بیست و دوم شهریور 1286 ش در حوادث مشروطه در هفتاد و شش سالگی در خوی به شهادت رسید و در نجف اشرف به خاک سپرده شد.

 

 

درگذشت آیت الله سید عبدالاعلی موسوی سبزواری

31 سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و هفتم صفر 1414 قمری:

فقیه بزرگوار، آیت ‌اللّه العظمی "سید عبدالاعلی موسوی سبزواری" در گذشت. آیت‌ اللَّه حاج سیدعبدالاعلی فرزند سیدعلی رضا موسوی سبزواری از علمای نجف اشرف در صفر سال 1328 ق در سبزوار متولد شد و پس از تحصیل مقدمات و سطوح در سبزوار و خراسان ، به نجف اشرف مهاجرت کرد. وی در نجف از محضر درس آیات عظام : میرزای نائینی ، آقا ضیاء الدین عراقی ، سید ابوالحسن اصفهانی و شیخ محمدحسین غروی اصفهانی، فقه و اصول را آموخت و به درجه‌ اجتهاد نایل شد . آیت اللَّه سبزواری فلسفه و حکمت را نزد آیت ‌اللَّه بادکوبه ‌ای و تفسیر و اخلاق را نزد مرحوم بلاغی آموخت و سپس به تدریس خارج فقه و اصول و تفسیر پرداخت و بسیاری از فضلای نجف از درس او استفاده می کردند . از جمله آثار این عالم بزرگ عبارتند از: لُبابُ المعارف، حاشیه بر بحارالانوار، حاشیه بر تفسیر صافی، عدالت، حاشیه بر جواهر، حاشیه بر عروةالوثقی و حاشیه بر وسیله. آیت اللَّه سبزواری پس از ارتحال آیت اللَّه العظمی خویی ، زعامت حوزه‌ علمیه‌ نجف را به عهده گرفت. سرانجام آن عالم فرزانه در 25 مرداد 1372 ش در 86 سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد و در نجف اشرف مدفون شد .

 

 

امضای توافق اوسلو میان عرفات و اسحاق رابین

30 سال پیش، در روز سیزدهم سپتامبر سال 1993 میلادی:

توافقنامه سازش موسوم به «غزه - اریحا» (توافق اسلو) میان یاسر عرفات رهبر سابق سازمان آزادیبخش فلسطین و اسحاق رابین نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی در واشنگتن امضا شد. در این توافقنامه که دو سال پس از آغاز گفتگوهای به اصطلاح صلح اعراب و رژیم صهیونیستی منعقد شد، سازمان آزادیبخش فلسطین و رژیم صهیونیستی یکدیگر را به رسمیت شناختند. همچنین این رژیم پس از گرفتن امتیازات متعدد از یاسر عرفات، موافقت کرد تا از 90 درصد از اراضی کرانه باختری رود اردن، عقب نشینی کند و تا سال 1999 ، پیمان های نهایی ایجاد یک دولت فلسطینی در محدوده نوار غزه تا شهر اریحا در کرانه غربی رود اردن، امضا شود. بنا بر قرارداد غزه - اریحا، باید شهرک سازی صهیونیست ها در سرزمین های اشغالی خاتمه می یافت، زندانیان فلسطینی آزاد می شدند و مذاکره درمورد بازگشت آوارگان فلسطینی و تعیین خطوط مرزی آغاز می شد. علیرغم خوش بینی رهبران سازمان آزادیبخش فلسطین، رژیم صهیونیستی تقریبا به هیچ یک از تعهدات خود در قرارداد غزه - اریحا پای بند نماند و درمقابل، نه تنها یاسر عرفات را به دادن امتیازات متعدد وادار کرد، بلکه با انعقاد این قرارداد با وی، جبهه اعراب را در مذاکرات سازش با تل آویو متفرق کرد.