تقویم تاریخ، از شب یلدا تا انفجار هواپیمای آمریکایی بر فراز لاکربی

شب یلدا 

سی آذر طولانی ترین شب سال است که در ایران به نام شب یلدا معروف است.شب یَلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیم‌کره شمالی زمین است. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق می‌شود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن می‌گیرند. این شب در نیم‌کره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیش‌تر و طول شب کوتاه‌تر می‌شود. یلدا و جشن‌هایی که در این شب برگزار می‌شود، یک سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل می‌داد و در طول سال با سپری شدن فصل‌ها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیت‌های خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.

 

 

درگذشت ابن طیفور، شاعر و نویسنده عرب 

1164 سال پیش بنا بر روایات تاریخی، در چنین روزی، بیست و ششم جمادی الاول سال 280 هجری قمری:

 «ابن طیفور»، نویسنده و شاعر عرب درگذشت. او درسال 204 هجری قمری متولد شد. ابن طیفور پس از گذراندن مقدمات تحصیل، در بغداد به کتابت مشغول شد. وی دراین شهر با بسیاری از مشاهیر علم و ادب زمان آشنا شد و از آنجا که اهل ذوق و فهم بود، در سایه دانش گسترده و طبع لطیف خود ، شعر نیز می سرود و از اینرو شهرت بسیار یافت. ابن طیفور در زمینه نویسندگی و شاعری، آثاری از خود به یادگار گذاشته که دیوان اشعار و بغداد از آن جمله است.

 

 

درگذشت بوکاچیو، ادیب و نویسنده معروف ایتالیایی

647 سال پیش در چنین روزی برابر با 21 دسامبر 1375 میلادی:

"جیووانی بوکاچیو"(Giovanni Boccaccio) ادیب و نویسنده معروف ایتالیایی درگذشت. جیووانی بوکاس، نویسنده بزرگ ایتالیایى که بیشتر از او به عنوان بوکاتْ‌چو و بوکاچیو یاد می‌ شود، در هشتم سپتامبر 1313م در نزدیکی فلورانس ایتالیا به دنیا آمد و سپس در شهر فلورانس به تحصیل پرداخت. وی در جوانی منظومه شکار دایانا در هجده بند و داستان فیلوکولو در هفت جلد را پدید آورد و به دنیای ادب راه یافت. با این حال بوکاچیو پس از نگارش کتاب دکامرون به شهرت رسید و این اثر بود که پایه‌ های افتخار و محبوبیت را برای بوکات‌چیو استوار ساخت. دِکامرون که یکی از کتاب‌ های بزرگ دنیا به شمار می ‌رود، مجموعه ‌ای از یکصد داستان‌ کوتاه است که طی سفری ده روزه که گروهی جوان در دوران طاعون اروپا از فلورانس به تپه ‌های خارج شهر داشته ‌اند برای هم‌دیگر تعریف کرده ‌اند. تنوع خارق ‌العاده موضوع‌ات، قهرمانان، خصیصه ‌ها، مکان‌ ها و زمان‌ ها از طرفی و شیوه نگارش و اندیشه‌ ها از طرف دیگر، دکامرون را اثری بی‌ نظیر ساخته و موجب شده است که در طی قرن‌ها، ترجمه ‌ها و تفسیرهای گوناگونی درباره خصوصیت ‌ها و ادراک‌ های عمیق این شاه‌کار ادبی به عمل آید. تعدادی از آثار دیگر بوکاچیو عبارتند از: نسب نامه خدایان دوره شرک در 15 جلد، ترانه‌ های شبانی و منظومه ‌های فیامِتا و تزئیدا. جیووانی بوکاچیو سرانجام در 21 دسامبر 1375م در 62 سالگی درگذشت.

 

 

درگذشت جیمز پارکینسون، پزشک مشهور انگلیسی 

198 سال پیش در چنین روزی بیست و یکم دسامبر سال 1824 میلادی:

جیمز پارکینسون، (James Parkinson)جراح انگلیسی، زمین شناس، دیرین شناس، و فعال سیاسی در سن 69 سالگی درگذشت. وی طبابت را از پدرش آموخته بود و کتاب کوچکی از مجموعه دیده‌ها و تجربیاتش درباره بیماری و درمان نقرس در سال ۱۸۰۵ نوشته بود. او برای اولین بار تشخیص داد که آپاندیس می‌تواند به مرگ منجر شود و مقاله‌هایی ارزشمند در خصوص آپاندیس برای اولین بار در سال ۱۸۱۲ نوشت. وی همچنین برای اولین بار در سال ۱۸۱۷ بیماری تحت عنوان فلج لرزان را توصیف کرد، وی در خصوص این بیماری اینگونه نوشته بود که: «این بیماری نوعی بیماری عصبی عضلانی است.» این بیماری بعد‌ها به نام خود او «پارکینسون» نامیده شد. از نشانه‌های این بیماری، کندی در حرکت، لرزش بدن در مواقع استراحت، خشکی اندام‌ها و عدم تعادل در راه رفتن و ایستادن است.

 

 

درگذشت آیت الله علامه میرزا محمد حسین نائینی، مرجع و فقیه بزرگ 

 89 سال پیش در چنین روزی، بیست و ششم جمادی الاول سال 1355 هجری قمری:

 آیت ا... علامه میرزا «محمد حسین نائینی»، مرجع و فقیه بزرگ و از رجال محقق در اصول فقه، چشم از جهان فروبست. او درسال 1276 هجری قمری در شهر نائین ـ از شهرهای مرکزی ایران ـ در خانواده ای روحانی متولد شد. وی تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش به اتمام رساند و مراحل عالیه علمی را در شهر نجف طی کرد. این عالم بزرگ از محضر علمایی همچون میرزای شیرازی بهره جست و به دلیل اطلاعات وسیع در علوم ریاضی ، حکمت ، فلسفه ، عرفان و احاطه به کلیات فقه ، جایگاه مهمی در میان علما و اساتید برجسته حوزه علمیه نجف یافت. از مهمترین تالیفات آیت الله نائینی ، کتاب «تنبیه الامّه و تنزیه الملّه» درباره انواع استبداد و حکومت های خودکامه شاهان مستبد و همچنین وظایف علما و فقها در قبال دین و اوضاع ایران در دوره قاجاریه است. آیت ا... نائینی با تالیف این کتاب، گامی موثر در مبارزه با استبداد در آن عصر برداشت . از دیگر آثار این عالم بزرگ می توان به تقریرات نائینی ، که توسط شاگردانش به رشته تحریر درآمد و همچنین «وسیلة النجاة » اشاره کرد. میرزای نائینی از علمای بزرگ نهضت مشروطه در ایران است.

 

 

همکاری شوروی با رژیم بعث عراق در جنگ تحمیلی 

37 سال پیش در چنین روزی سی ام آذر سال 1364 هجری شمسی:

توافقی بین شوروی و رژیم بعثی صدام برای ارسال تسلیحات پیشرفته به عراق در جریان جنگ تحمیلی امضاء شد. گسترش مناسبات همه جانبه عراق و شوروی سابق در جریان جنگ تحمیلی، این امکان را فراهم ساخت تا روس ‌ها اهداف جدید سیاست خارجی خود را در منطقه و در برابر ایران پی‌گیری کرده و در مقابل، عراقی‌ ها نیز با برخورداری از حمایت سیاسی - نظامی شوروی، تجهیزات نظامی و کمک‌های مستشاری دریافت کنند. بر این اساس بود که روس‌ها علاوه بر ارسال سلاح به عراق، با ارزیابی از ضعف‌ های ساختاری ارتش آن کشور در وضعیت دفاع و حمله، در توسعه نیروهای مسلح عراق و طرح ریزی استراتژی تهاجمی عراق نیز نقش فعال و محوری داشتند. کمک ‌های شوروی سابق به عراق در این مرحله در مقایسه با کمک سایر کشورها بسیار برجسته‌ تر و نمایان‌ تر بود و تا اندازه ‌ای، تاثیرات سرنوشت‌ سازی بر روند تحولات جنگ داشت. این کمک‌ ها تا اندازه‌ ای بود که شوروی در حدود شصت درصد از تجهیزات نظامی عراق را تامین می‌ کرد.

 

 

انفجار هواپیمای مسافربری لاکربی

34 سال پیش، در روز بیست و یکم دسامبر سال 1988 میلادی :

در انفجار یک هواپیمای مسافربری آمریکا برفراز لاکربی در اسکاتلند ، 270 تن کشته شدند. آمریکا و انگلیس چندی پس از این حادثه ، دو تبعه لیبی را متهم به بمب گذاری در هواپیمای مسافربری کردند و بر اثر فشار این دو کشور، شورای امنیت در سال 1992 لیبی را به دلیل پناه دادن به این دو تن، تحت تحریم نظامی، نفتی و هوایی قرار داد. اما در پی توافق آمریکا و انگلیس با لیبی، دو متهم در سال 1999 تحویل دادگاه لاهه در هلند شدند و پس از محاکمه، یکی از آنها تبرئه و دیگری محکوم به حبس ابد شد. سرانجام ، لیبی در ماه اوت سال 2003 مسئولیت انفجار هواپیمای مسافربری آمریکا را پذیرفت و به قربانیان این حادثه غرامت پرداخت. حدود یک ماه بعد، شورای امنیت تحریم های لیبی را لغو کرد.

 

 

درگذشت عصمت عبدالمجید، دبیر کل سابق اتحادیه عرب

9 سال پیش در چنین روزی، 21 دسامبر 2013 میلادی:

 عصمت عبدالمجید، دبیر کل سابق اتحادیه عرب در سن 90 سالگی درگذشت. احمد عصمت عبد المجید(Ahmed Asmat Abdel-Meguid) دیپلمات مصری در سال1302 ( 1923 میلادی )در شهر اسکندریه مصر به دنیا آمد. وی از سال1370 تا 1380 ( 1991 تا سال 2001 میلادی )ریاست اتحادیه عرب را بر عهده داشت. وی پیش از انتخاب به این سمت از سال1363 تا 1370 ( 1984 تا 1991 میلادی) وزیر امور خارجه مصر و در سال 1364 (1985)معاون نخست وزیر مصر بود . عصمت عبد المجید در سال1330 (1951 )موفق به اخذ دکترای حقوق از دانشگاه پاریس شد و کتاب «مواضع و چالشهای جهان عرب»  از تالیفات وی می باشد. وی همچنین به عنوان سفیر مصر در فرانسه و نماینده این کشور در سازمان ملل خدمت کرده بود. عبد المجید همچنین دارای نشان جمهوریت از کشور مصر و چندین نشان از کشورهای فرانسه، یونان، ایتالیا، دانمارک، و چندین کشور دیگر است.