تقویم تاریخ؛ از تشکیل اتحادیه فرانکوفون تا روز جهانی تئاتر

درگذشت طیب خونجی از حکیمان مسلمان

798 سال پیش درچنین روزی، پنجم رمضان سال 646 هجری قمری:

«افضل الدین ابوعبدالله طبیب خونجی» فرزند عبدالملک خونجی از حکیمان نامی قرن هفتم هجری قمری، چشم از جهان فروبست. وی در سال 590 هجری قمری در خونج ـ ازنواحی خلخال درشمال غربی ایران ـ متولد شد و همان جا تحصیل خود را آغازکرد. وی مردی حکیم و اهل منطق بود و در طب و سایر علوم اسلامی به ویژه فقه و حدیث، استاد بود. این حکیم فرزانه دارای تالیفات بسیار است که از میان آنها می توان به کتاب «کشف الاسرار عن غوامض الافکار فی المنطق» اشاره کرد.

 

 

تولد هانس هولباین، نقاش مشهور آلمانی

526 سال پیش، در روز بیست و هفتم مارس سال 1497 میلادی:

«هانس هولباین» (پسر) (Hans Holbein the Younger)، نقاش آلمانی در خانواده ای هنرمند متولد شد. وی نقاشی را نزد پدرش که در این هنر مشهور بود، آموخت. هولباین سپس به سوئیس رفت و به عنوان چهره نگاری برجسته با نشریات این کشور همکاری کرد. وی پس از مدتی به انگلیس رفت و به  نقاشی چهره درباریان و بازرگانان پرداخت . این نقاش آلمانی در مینیاتور نیز مهارت داشت. هولباین ، انجیل لوتر را مصورسازی کرد و آثاری چون «سفیران»، «شام آخر» و نقاشی چهره بسیاری از افراد را از خود برجای گذاشت. وی در سال 1543 درگذشت.

 

 

درگذشت آلفرد دوینی، شاعر و نویسنده فرانسوی

226 سال پیش، در روز بیست و هفتم مارس سال 1797 میلادی:

«آلفرد دو وینی» (Alfred de Vigny)، شاعر و نویسنده فرانسوی متولد شد . وی در جوانی به ارتش پیوست و به درجه سروانی رسید. وینی شاعری فیلسوف منش بود و عقاید فلسفی او در اشعارش به چشم می خورد. از وینی که به عضویت آکادمی فرانسه نیز درآمد ، آثاری چون «اشعار قدیم و جدید»، «سرنوشت» و «پنجم مارس» برجای مانده است. وی درسال 1863 درگذشت.

 

 

تولد حاج ملا علی علیاری تبریزی از علمای مشهور ایرانی

208 سال پیش در چنین روزی، پنجم رمضان سال 1236 هجری قمری:

حاج ملا «علی علیاری تبریزی» از علمای برجسته ایرانی در تبریز ـ در شمال غربی ایران ـ متولد شد. وی در فقه ، حدیث ، شعر و ادب مهارت بسیار داشت و در حکمت، ریاضی و نجوم نیز استادی توانا به شمار می رفت. او پس از عزیمت به حوزه علمیه نجف ـ در عراق ـ از محضر فضلایی چون شیخ مرتضی انصاری و میرزای شیرازی بهره برد و در فقه و اصول فقه، مهارتی بسیار یافت. علیاری پس از بازگشت به ایران، به تدریس و تربیت پرداخت و شاگردان برجسته ای را تعلیم داد. او علاوه بر دروس دینی، ریاضیات و نجوم را نیز تدریس می کرد. علیاری همچنین در این ایام، کتاب های متعددی در زمینه های فقهی و مسائل اسلامی تالیف کرد. از میان آثار او می توان به کتاب «دلائل الاحکام فی شرح شرایع الاسلام» اشاره کرد.

 

 

تولد کنراد رونتگن، کاشف اشعه ایکس

178 سال پیش در چنین روزی ، بیست و هفتم مارس سال 1845 میلادی:

«ویلهلم کنراد رونتگن» (Wilhelm Conrad Roentgen)، ریاضیدان و فیزیکدان آلمانی متولد شد. او تحقیقات وسیعی درباره پرتوهای مختلف انجام داد . رونتگن در سال 1895 میلادی اشعه ایکس را کشف کرد . همچنین واحد تشعشعات پرتوهای ایکس و گاما به نام او، رونتگن ، نامگذاری شده است. رونتگن در سال 1923 میلادی درگذشت.

 

 

تولد خسرو شکیبایی، از بازیگران مشهور ایرانی

79 سال پیش در هفتم فروردین 1323 شمسی:

خسرو شکیبایی، اسطوره‌ تکرارنشدنی بازیگری سینما و تئا‌تر ایران در خیابان مولوی تهران به‌ دنیا آمد. شکیبایی نخستین‌بار در سال ۱۳۵۳ش در فیلم کوتاه و ۱۶ میلی‌متری «کتیبه» به کارگردانی فریبرز صالح مقابل دوربین قرار گرفت . در سال ۱۳۶۱ش درحالی‌که مشغول بازی در نمایشنامه «شب بیست و یکم» به کارگردانی و نویسندگی محمود استاد محمد بود ، مورد توجه مسعود کیمیایی قرار گرفت و با بازی در نقش جمال در فیلم «خط قرمز» (مسعود کیمیایی-۱۳۶۱) به سینما آمد. وی تا سال ۱۳۶۸ش در فیلم‌هایی نظیر «دزد و نویسنده» ، «ترن» و «رابطه» ، نقش‌آفرینی‌های قابل قبولی از خود نشان داد. اما از بعد از بازی در فیلم «هامون» (داریوش مهرجویی - ۱۳۶۸) بود که نام خسرو شکیبایی بر سر زبان‌ها افتاد . او برای بازی‌ در همین فیلم از هشتمین جشنواره‌ فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را دریافت کرد. او برای بازی در فیلم «کیمیا» (احمدرضا درویش-۱۳۷۳) بار دیگر برنده‌ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از سیزدهمین جشنواره‌ فیلم فجر شد. او سومین سیمرغ خود را هم را برای بازی در نقش عادل مشرقی فیلم در «سالاد فصل» (فریدون جیرانی) گرفت. از آخرین افتخارات شکیبایی در جشنواره فیلم فجر، دیپلم افتخار برای فیلم «اتوبوس شب» (کیومرث پوراحمد) بود. شکیبایی در ساعت ۴ صبح جمعه بیست و هشتم تیرماه ۱۳۸۷ش در سن شصت و چهار سالگی در اثر عارضه‌ قلبی در بیمارستان پارسیان تهران درگذشت و در قطعه‌ هنرمندان بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد . او مدت‌ها از عارضه‌ سرطان کبد رنج می‌برد.

 

 

تاسیس اتحادیه فرانکوفون

75 سال پیش، در روز بیست و هفتم مارس سال 1948 میلادی:

دولت فرانسه با تاسیس سازمانی به نام اتحادیه فرانسه و کشورهای طرفدار، تعدادی از کشورهای استقلال یافته را که قبلا مستعمره فرانسه  بودند گردهم آورد. این اتحادیه ، مشابه سازمان کشورهای مشترک المنافع ، متشکل از مستعمرات سابق انگلیس است. تشکیل اتحادیه فرانسه و کشورهای طرفدار ، مقدمه ای بر تاسیس «سازمان کشورهای فرانکوفونی» ( Francophonie ) در سال 1970 بود. فرانکوفونی به کشورهای آفریقایی اطلاق می شود که زمانی مستعمره فرانسه بودند. هدف سازمان کشورهای فرانکوفونی ، گسترش همکاری های کشورهای عضو در زمینه های اقتصادی، فرهنگی و علمی ذکر شده ، اما دولت فرانسه به دنبال تحکیم نفوذ و تامین منافع خود در این کشورها است.

 

 

درگذشت یوری گاگارین، نخستین فضانورد جهان

55 سال پیش در چنین روزی، برابر با بیست و هفتم مارس 1968 میلادی:

یوری گاگارین(Yuri Gagarin)، نخستین فضانورد جهان درگذشت. گارگارین متولد نهم مارس ۱۹۳۴م، است که در منطقه‌ کلوشینو واقع در حوالی مسکو به دنیا آمد. یوری الکسویچ گاگارین برای ادامه‌ تحصیل در مدرسه‌ عالی تکنولوژی انتخاب شد. در‌‌ همان زمان، یوری به عضویت کلوپ هوایی درآمد و پرواز با هواپیمای سبک را آموخت. علاقه‌ شدید وی به خلبانی باعث شد پس از پایان تحصیلات وارد مدرسه‌ آموزش خلبانی ارنبرگ شود . یوری بسیار کوتاه قد بود و فقط ۱۵۷ سانتی‌متر قد داشت . در سال ۱۹۶۰م جست‎وجوی وسیعی برای انتخاب ۲۰ کاندیدا برای حضور در برنامه‌ فضایی اتحاد جماهیر شوروی آغاز شد. یوری یکی از آن ۲۰ منتخب خوش‌شانسی بود که تمرینات شدیدی را پشت سر گذاشت. در‌‌نهایت پس از آزمایش های فراوان پزشکی و فیزیولوژیکی و انجام تمرینات سخت یادگیری زندگی در فضا ، در دوازدهم آوریل ۱۹۶۱م، یوری گاگارین سوار بر موشک فضاپیمای وستوک ۱ ، به عنوان اولین انسان ، مرز فضا را گشود و قدم به دنیایی اسرارآمیز نهاد. یوری گاگارین پس از این سفر تاریخی به چهره‌ سر‌شناس جهانی تبدیل شد و اتحاد جماهیر شوروی از این چهره استفاده‌های سیاسی بسیاری کرد . یوری الکسویچ گاگارین در بیست و هفتم مارس سال ۱۹۶۸ در جریان یک پرواز تمرینی با هواپیمای میگ ، که بسیار مورد علاقه‌ وی بود ، در سن سی و چهار سالگی کشته شد و فرصت آن را نیافت تا برای بار دوم زمین را از مدار و از فراسوی جو آن ببیند.

 

 

محکومیت عراق برای استفاده از سلاح های شیمیایی

35 سال پیش در چنین روزی، هفتم فروردین 1367 شمسی:

دبیر کل سازمان ملل متحد در جریان جنگ عراق علیه ایران ، بیانیه ای در محکومیت استفاده از سلاح‌های شیمیایی توسط رژیم عراق صادر کرد. با گذشت زمان و استفاده گسترده عراق از سلاح ‌های شیمیایی و عدم واکنش جّدی شورای امنیت در سال ‌های بعد ، خاوْیر پِرِزدکوئیار دبیر کل وقت سازمان ملل به ابتکار خود ، بیانیه ‌ای صادر کرد و دولت عراق را به رغم سکوت بیانیه ‌ها و قطعنامه ‌های شورای امنیت ، محکوم کرد . یکی از این بیانیه ‌ها در هفتم فروردین 1367 برابر با 28 مارس 1988 صادر شد که دبیر کل در آن ابراز می‌ کند که با تأسف ، شواهد بسیاری در خصوص استاده از سلاح‌ شیمیایی در روزهای اخیر از طرف نیروهای عراقی در دست دارد که صدمات فراوانی به شهروندان ایران و عراق وارد کرده است . در بخش دیگری از این بیانیه آمده است که دبیر کل به طور صریح استفاده از سلاح شیمیایی را تحت هر بهانه ‌ای محکوم می کند . این جسارت دبیر کل که در عین بی‌طرفی و ضمن انعکاس وقایع ، روابط مستمر خود را با طرف‌ های مخاصمه در طول هشت سال جنگ حفظ کرده بود ، تاثیری اساسی در محدود کردن نقض حقوق بشردوستانه بین المللی در طول مخاصمات و پایان دادن به جنگ داشت .

 

 

روز جهانی تئاتر

بیست و هفتم مارس روز جهانی تئاتر است.

از سال ۱۹۶۱ به پیشنهاد انستیتو بین‌المللی تئاتر (ITI)  هر سال ،  روز جهانی تئاتر در تاریخ ۲۷ مارس جشن گرفته می‌شود. پیام سالانه این روز هر سال توسط یکی از صاحب نظران و هنرمندان عرصه تئاتر اعلام می‌شود و به تاثیر و تقابل تئاتر در عرصه بین‌المللی اختصاص  دارد . ادوارد آلبی، آگوستو بوال ، ژان کوکتو، آرتور میلر و پابلو نرودا از جمله افرادی بودند که پیام روز جهانی تئاتر را تا کنون نوشته‌اند . پیام روز جهانی تئاتر در سال ۲۰۱۱ توسط جسیکا کاوا ، نویسنده، کارگردان و بازیگر تئاتر نوشته شده‌است. شهرت وی در عرصه بین‌المللی نه به دلیل داشتن مدرک دکترا در رشته تئاتر و پژوهش‌های بسیار در این زمینه، بلکه به دلیل فعالیت‌های بشر دوستانه او است.