تقویم تاریخ؛ از تشکیل جبهه ملی ایران تا روز آمار و برنامه ریزی

تولد ابن سماک، محدث بزرگ مسلمان 

1100 سال پیش درچنین روزی، بیست و ششم ربیع الاول سال 344 هجری قمری:

«ابن سماک» ( Ebn-e Sammak )، محدث بزرگ مسلمان در بغداد درگذشت. از تاریخ و محل تولد و جزئیات زندگی وی اطلاعات دقیقی در دست نیست. همین قدر معلوم است که او در بغداد می زیسته و از محضر مشایخ بسیاری کسب فیض کرده است. وی همچنین علمای بزرگی را در مکتب درس خود پرورش داده است که از آن میان می توان حاکم نیشابوری را نام برد. از بین آثار ابن سماک، کتاب «الامالی» قابل ذکر است. وی همچنین تالیفاتی در فضائل اهل بیت پیامبر گرامی اسلام (ص) از خود به یادگار گذاشته است.

 

 

تولد پیر لاروس، ادیب و لغت شناس مشهور فرانسوی 

205 سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و سوم اکتبر 1817 میلادی:

"پیر لاروس" (Pierre Larousse) ادیب و لغت‌ شناس فرانسوی در خانواده‌ ای فقیر در شهر پاریس متولد شد. او تا 15 سالگی در کارگاه پدرش به عنوان شاگرد آهنگر، اسب را نعل می ‌کرد. لاروس سپس تحصیلات خود را در ورسای ادامه داد و در این زمان، کتب منتشر شده در فرانسه و سایر نقاط جهان را مطالعه می ‌کرد. وی از این زمان، درصدد تهیه فرهنگی جامع برآمد و با پشتکار فراوان، فرهنگ خود را به نام لاروس تکمیل نمود. تا اینکه با اتمام تحصیلات وی، فرهنگ او نیز کامل شد و انتشار یافت. پیِر لاروس فقط مبدع دایره ‌المعارف نیست بلکه او نخستین کسی است که کتاب‌ های تدریسی آموزشگاه ‌ها را تدوین و روش آنها را عوض کرده و به صورت امروزی درآورده است. لاروس بر اثر کار مداوم بیمار شد تا اینکه در سوم ژانویه 1875م در58 سالگی درگذشت.

 

 

درگذشت تئوفیل گوتیه، شاعر و نویسنده فرانسوی

150 سال پیش، در روز بیست و سوم اکتبر سال 1872 میلادی:

«تئوفیل گوتیه» (Théophile Gautier) شاعر و نویسنده فرانسوی درگذشت. وی در سال 1811 به دنیا آمد و تحصیلات خود را در پاریس به پایان رساند. گوتیه مدتی روزنامه نگاری پیشه کرد و چندی نیز قصد داشت نقاش یا موسیقیدان شود. اما سرانجام به ادبیات و بویژه شعر روی آورد و در این زمینه آثار برجسته ای برجای گذاشت. از مهمترین اشعار وی می توان از «آلبرتوس»، «کمدی مرگ» و کتاب معروف «میناها و نگین ها» نام برد. وی همچنین کتاب هایی تالیف کرده است که «پای مومیایی» و «تاریخ هنر دراماتیک» از آن جمله اند.

 

 

 

درگذشت آیت الله ابوالمکارم زنجانی، دانشمند مسلمان 

114 سال پیش، در روز بیست و ششم ربیع الاول سال 1330 هجری قمری:

آیت الله «ابوالمکارم زنجانی»، عالم و دانشمند مسلمان درگذشت. او در سال 1255 هجری قمری در شهر زنجان ـ در شمال غرب ایران ـ متولد شد و پس از تحصیلات مقدماتی، برای تکمیل آموخته هایش به حوزه علمیه نجف - در کشور عراق ـ رفت و از محضر علمایی چون شیخ مرتضی انصاری بهره های فراوان برد. آیت الله ابوالمکارم زنجانی پس از فوت پدرش، مرجعیت امور دینی و شرعی مردم را بویژه در زنجان به عهده گرفت. این عالم گرانقدر در دوران انقلاب مشروطه، همچون دیگر علمای آگاه و مبارز، علیه استبداد حاکم به مبارزه برخاست. کتب «مخارج الرضوان» و «مفتاح الظفر» از جمله آثار این عالم برجسته ایرانی به شمار می رود.

 

 

نبرد تاریخی العلمین در جنگ جهانی دوم 

80 سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم اکتبر سال 1942 میلادی:

در جریان جنگ جهانی دوم، نبرد تاریخی «العلمین» (Al-alamein) در شهری به همین نام واقع در شمال مصر میان سپاهیان بریتانیا و ارتش آلمان نازی آغاز شد. در این نبرد، فرماندهی قوای بریتانیا به عهده فیلد مارشال مونتگُمری بود و ارتش آلمان نیز تحت فرماندهی مارشال ادوین رومل، در جنگ شرکت داشت. سرانجام نبرد العلمین با شکست قوای آلمان نازی خاتمه یافت. اما جنگ میان این دو کشور در سایر نقاط شمال آفریقا همچنان ادامه یافت و سرانجام با شکست قطعی آلمان در جنگ، در آفریقا نیز صلح و آرامش برقرار شد.

 

 

تولد عبدالعزیز رنتیسی، رهبر جنبش مقاومت اسلامی فلسطین 

75 سال پیش در بیست و سوم اکتبر 1947 میلادی:

"عبدالعزیز رنتیسی" رهبر جنبش مقاومت اسلامی فلسطین در روستای یبنا متولد شد. عبدالعزیز رنتیسیپس از جنگ ۱۹۴۸، شش ماهه بود که خانواده اش به نوار غزه پناه برده و در اردوگاه آوارگان خان یونس ساکن شدند.پس از ترور شیخ احمد یاسین رهبر حماس نیروهای اسرائیل، رهبری حماس در داخل جنبش به رنتیسی سپرده شد. در حالی که رنتیسی تنها ۲۶ روز پس از شیخ احمد یاسین رهبری حماس را بر عهده داشت، در شب شنبه ۷ آوریل ۲۰۰۴، اتومبیل او را در خیابان جلاء در منطقه الغفری در شمال غزه به وسیله موشک هلفایر بالگردهای جنگنده نیروی هوایی ارتش اسرائیل مورد هدف قرار گرفته و رنتیسی به همراه ۳ تن از همراهان خود در سن ۵۷ سالگی کشته شد.

 

 

تشکیل جبهه ملی ایران به رهبری دکتر مصدق

73 سال پیش در چنین روزی، اول آبان 1328 هجری شمسی:

جبهه ملی ایران به رهبری دکتر "محمد مصدق" تشکیل شد. در 18 مهر 1328ش، نوزده تن از رجال سیاسی از جمله دکتر محمد مصدق، به عنوان اعتراض به انتخابات دوره شانزدهم مجلس شورای ملی ایران در دربار متحصن شدند. همان افراد در روز اول آبان در منزل دکتر مصدق گرد آمده و جبهه ملی ایران را به رهبری وی تشکیل دادند. در نتیجه تلاش‌ های این جبهه، انتخابات تهران و حومه، باطل اعلام شد. وقتی که جبهه ملی به مجلس راه یافت، رهبری ضد استعماری ملت ایران را با حمایت علما و مردم بر عهده گرفت. مهمترین کاری که در آن مقطع به پیشگامی جبهه صورت گرفت، ملی شدن صنعت نفت ایران و خلع ید از شرکت نفت ایران و انگلیس بود.

 

 

استقلال لائوس از استعمار فرانسه 

69 سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و سوم اکتبر 1953 میلادی:

"لائوس" از استعمار فرانسه استقلال یافت. لائوس کشوری است در جنوب شرقی آسیا با وسعت 236/800 کیلومتر مربع که بین کشورهای ویتنام، کامبوج، تایلند و برمه قرار گرفته است. پایتخت لائوس وین‌تیان است. واحد پول این کشور کیپ و نوع حکومت آن جمهوری تک حزبی خلق با یک مجلس قانون‌گزاری است. اکثریت مردم لائوس پیرو آیین بودا هستند و مذاهب بومی و مسیحی در اقلیت ‌اند. لائوس در طول تاریخ گذشته خود غالباً تحت سلطه همسایگان نیرومند خود قرار داشته است. در قرن 19 لائوس تحت سلطه تایلند بود ولی در سال 1893 فرانسوی‌ ها، تایلندی‌ ها را وادار به تخلیه این سرزمین کرده و لائوس را تحت الحمایه خود نمودند. در سال 1949 فرانسوی‌ ها استقلال داخلی لائوس را به رسمیت شناخته و با استقرار رژیم سلطنتی در این کشور موافقت نمودند. لائوس سرانجام در 23 اکتبر سال 1953 به استقلال کامل رسید و نظام پادشاهی در آن ادامه یافت. در اواسط دهه 1970م، مبارزه علیه دولت مرکزی به نتیجه رسید و با سقوط رژیم پادشاهی، جمهوری دموکراتیک خلقْ جای‌گزین آن شد.

 

 

شهادت سید مصطفی خمینی، فرزند ارشد امام خمینی(ره)

45 سال پیش در چنین روزی، اول آبان سال 1356 هجری شمسی:

 «سید مصطفی خمینی»، فرزند ارشد حضرت امام خمینی (ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران، در منزل خویش در نجف - از شهرهای مقدس عراق - با توطئه ماموران امنیتی رژیم شاه به شهادت رسید. حاج آقا مصطفی در سال 1309 هجری شمسی درشهر قم، متولد و پس از اتمام دروس ابتدایی، در حوزه علمیه این شهر به فراگیری علوم اسلامی مشغول شد. وی به سبب هوش و استعداد سرشار در فراگیری علوم دینی، مدارج علمی را طی کرد و در 27 سالگی به درجه اجتهاد رسید و آنگاه به مدت ده سال در حوزه علمیه نجف به تدریس پرداخت. سید مصطفی خمینی در سال های سخت مبارزه همواره در کنار پدر بزرگوارش امام خمینی (ره) قرار داشت تا اینکه سرانجام در چنین روزی توسط عمال رژیم شاه ، به شهادت رسید.

 

 

اقامت آمریکایی محمدرضا پهلوی 

43 سال پیش در چنین روزی برابر با اول آبان 1358 هجری شمسی:

دولت امریکا به محمدرضا پهلوی پروانه اقامت اعطا کرد. با فرار محمدرضا پهلوی از ایران و پیروزی انقلاب اسلامی، وی به عنوان یک مزاحم برای اکثر کشورها تلقی می ‌شد چرا که ورود شاه به هر کشور، منافع داخلی و خارجی آن کشور را در معرض خطر قرار می‌ داد. از سوی دیگر آمریکا که هنوز به داشتن روابط با ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی امیدوار بود، نمی‌ خواست با پذیرش شاه، به اعتبار و جایگاه خود لطمه بزند. با این حال، در اواخر مهرماه 1358 که سفر محمدرضا به آمریکا اعلام شد و مسأله مداوای پزشکی و نیاز به استراحت عنوان گردید، جیمی کارتر رییس جمهور وقت آمریکا با فرستادن یک پروانه اقامت در آمریکا برای وی و همراهانش تلاش نمود حضور شاه در این کشور را به مشکلات جسمی و بیماری وی ارتباط دهد نه مسائل سیاسی. این عمل در موقعیتی صورت گرفت که مسؤولان نظام اسلامی، برای محاکمه شاه، تقاضای استرداد وی را از دولت ‌ها داشتند. حضور شاه در آمریکا یکی از دلایل به وقوع پیوستن اشغال لانه جاسوسی آمریکا در تهران توسط دانشجویان پیرو خط امام در 13 آبان آن سال به شمار می ‌رود.