تقویم تاریخ؛ از جنگ مکزیک و آمریکا تا لغو کامل قانون کاپیتولاسیون

درگذشت محمد حسین خاتون آبادی، عالم برجسته ایرانی

293 سال پیش بنا بر اقوال متواتر تاریخی، در چنین روزی، بیست و دوم شوال سال 1151 هجری قمری:

«محمد حسین خاتون آبادی»، عالم برجسته ایرانی درگذشت . وی نزد پدر خویش محمد صالح و جد مادری اش علامه مجلسی ، علوم بسیاری آموخت و به مقامات عالی علمی و معنوی دست یافت. او در فقه ، ادبیات و حدیث مهارت بسیار داشت و احادیث معتبر اسلامی را در کتاب هایش گردآوری و تالیف کرد . از جمله تالیفات ارزنده و متعدد خاتون آبادی می توان به کتاب های «الالواح السماویه»، «نجم الثاقب» و «حاشیه بر شرح لمعه» اشاره کرد.

تولد آلکسیس کلود کلرو، ریاضیدان مشهور فرانسوی

310 سال پیش در چنین روزی، سیزدهم می سال 1713 میلادی:

«آلکسیس کلود کلرو» ( Alexis Cloude Clairaut )، ریاضی دان فرانسوی در پاریس متولد شد. وی از کودکی به علم ریاضیات علاقمند بود و در 18 سالگی به عضویت آکادمی علوم فرانسه پذیرفته شد. کلرو در 23 سالگی ماموریت یافت در نواحی قطب به اندازه گیری طول یک نصف النهار بپردازد. علاوه براین، او توانست اندازه یکی از مدارهای زمین را محاسبه کند. کلرو همچنین به خاطر تحقیقاتی که در زمینه معادلات دیفرانسیل انجام داده است ، در مجامع علمی جهان شهرت دارد. این دانشمند برجسته در سال 1765 درگذشت.

تولد لازار کارنو، ریاضیدان فرانسوی و بنیانگذار علم هندسه جدید

270 سال پیش در چنین روزی، سیزدهم می سال 1753 میلادی:

«لازار کارنو» ( Lazar Carnot )، سیاستمدار، ژنرال و ریاضیدان فرانسوی متولد شد. این دانشمند که یکی از بنیانگذاران علم هندسه جدید محسوب می شود، مهندس و استراتژیست نظامی نیز بود و از رهبران موثر در پیروزی های انقلابیون فرانسه به شمار می رفت . از اینرو او را روح نظامی انقلاب فرانسه نامیده اند . کارنو پس از پیروزی این انقلاب، به مقام های بالایی ازجمله عضویت در کنوانسیون و وزارت جنگ فرانسه منصوب شد. از آثار مشهور او می توان به کتاب «تفکرات در ماوراء الطبیعه» اشاره کرد. کارنو درسال 1823 درگذشت.

آغاز جنگ آمریکا و مکزیک

177 سال پیش، در روز سیزدهم می سال 1846 میلادی:

با اعلان جنگ آمریکا به مکزیک، جنگ میان دو کشور آغاز شد. مکزیک در سال 1821 استقلال خود را به دست آورد و از آن پس مهاجرت آمریکایی ها به مکزیک آغاز شد تا آنجا که در سال 1835، ایالت تگزاس که در آن زمان بخشی از مکزیک بود ، به کمک این مهاجران، اعلام استقلال کرد و ده سال بعد به آمریکا منضم شد. در پی این تحولات، دولت متجاوز آمریکا به بهانه آزار مهاجرانش در مکزیک، حمله به این کشور را آغاز کرد. اما در واقع آمریکا درپی الحاق قسمت هایی از مکزیک به ویژه ایالت تگزاس به خاک خود بود. در پایان این نبرد نابرابر که حدود یک سال و نیم طول کشید، آمریکا ایالت های تگزاس، کالیفرنیا، نوادا، یوتا و بخش هایی از ایالات آریزونا، نیومکزیکو، وایومینگ و کلرادو را اشغال کرد.

تولد دافنه دوموریه، نویسنده مشهور انگلیسی

116سال پیش، در روز سیزدهم می سال 1907 میلادی:

خانم «دافنه دو موریه» ( Daphne du Maurier )، نویسنده معروف انگلیسی متولد شد. خانواده وی اهل هنر و ادب بودند و در چنین محیطی ، استعداد نویسندگی دافنه دوموریه پرورش یافت . دوموریه پس از پایان تحصیلات به فرانسه رفت و به نویسندگی پرداخت. معروفترین کتاب وی، رمان «رِبِکا " است. از دیگر آثار او می توان «روح مهربان» و «پرندگان» را نام برد. این نویسنده انگلیسی در سال 1989 میلادی درگذشت.

لغو کامل قانون کاپیتولاسیون

44 سال پیش در چنین روزی، بیست و سوم اردیبهشت سال 1358 هجری شمسی:

به دنبال مبارزات پیگیر مردم ایران و پیروزی انقلاب و استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران ، قرارداد ننگین "کاپیتولاسیون" در ایران لغو شد. براساس قانون کاپیتولاسیون، اتباع آمریکایی در ایران از مصونیت کامل قضایی برخوردار بودند، به نحوی که اگر اتباع آمریکا در ایران مرتکب جرمی می شدند ، نهادها و مراجع قضائی ایران اجازه محاکمه آنان را نداشتند و محاکمه آمریکائی ها باید در دادگاه های کشور متبوع آنان انجام می شد . این موضوع به معنای نفی استقلال و حاکمیت ملی ایران بود. از بدو تصویب این قانون در 21 مهرماه سال 1343 هجری شمسی ، حضرت امام خمینی (ره)، رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران در مقابل آن عکس العمل شدید نشان داد و ضمن افشای عواقب این قرارداد اسارتبار، مکرراً آن را محکوم کرد. ازسوی دیگر، رژیم شاه که در برابر مخالفت صریح و قاطع حضرت امام خمینی (ره ) و مردم مسلمان و مبارز ایران توان مقابله نداشت، امام خمینی (ره) را تبعید کرد. اما مبارزات مردم ایران برای کسب استقلال و آزادی ادامه یافت و سرانجام پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در چنین روزی قانون کاپیتولاسیون لغو شد.